Photo expedition to Valozhyn (Dzjamadavichy, Makarynjata, Lauski Brod, Padbjarez’, Lastajantsy, Dudy, Hrushoushchyna, Aljanava, Hirbinjata, Shal’tsiny) and Ashmjany (Bjanjuny) Districts 2016
Фотавандроўка па Валожынскім (Дзямадавічы, Макарынята, Лаўскі Брод, Падбярэзь, Ластаянцы, Дуды, Грушоўшчына, Алянава, Гірбінята, Шальціны) і Ашмянскім (Бянюны) раёнах 2016 г.
World War I cemeteries (part LX): German lower cemetery.
The German upper cemetery in Hrushoushchyna is well known and was restored some years ago with the help of the German War Graves Commission (Volksbund Deutsche Kriegsgräbefürsorge), set up in 1919 to ensure maintenance and upkeep of German cemeteries and cemetery monuments from World War I and active in Belarus since 1991. That the lower cemetery lies under a pile of rubbish and rotting hay, and is unlisted in the comprehensive Belarus heritage site globus.by, suggests that neither local historians nor the Volksbund is aware of the site.
I had tried to reach Hrushoushchyna earlier in 2016 but the road was impassable. When I vowed to return at a later date, a lady in the neighboring village of Antseljeushchyna (see photos of the day for December 15, 2020) offered to show me not only the upper cemetery in Hrushoushchyna but also the lower cemetery.
Могілкі Першай сусьветнай вайны (частка LX): нямецкія ніжнія могілкі.
Верхнія нямецкія могілкі ў Грушоўшчыне вядомыя, дарэчы некалькі гадоў таму назад мясцовыя краязнаўцы разам з нямецкім Volksbund Deutsche Kriegsgräbefürsorge аднаўлялі верхнія могілкі, але пра ніжнія могілкі няма данных ні на сайце Volksbund, ні на краязнаўчым сайце Globus.by.
У любым выпадку, калі з-за глыбокай гразі не ўдалося далучыцца ў Грушаўшчыну напрыканцы зімы, спадарыня Тацьцяна з суседняй вёскі Анцэлеўшчына (гл. фотаздымкі дня 15 снежня 2020 г.) прапанавала мне паказаць месцы, дзе знаходзяцца і верхнія й ніжнія могілкі, калі буду вяртацца зноў.
When we arrived in Hrushouchschyna and started to look for the lower cemetery this massive pile of rubbish and hay confronted us…
Калі прыбылі ў Грушоўшчыну й пачалі шукаць ніжнія могілкі, сустрэніліся з велізарным стусам гнілай саломы й сьмецця…
My guide unerringly pointed to where the graves should be and with some effort we uncovered several gravestones.
Спадарыня Тацьцяна беспамылкова паказвала на месца, дзе мелі знаходзіцца магілы й пасьля змаганьня раскрылі некалькі надмагільляў.
